رشته پرستاری مراقبت ویژه
Critical Care Nursing
مقطع کارشناسی ارشد(MSc)
معرفی رشته: پرستاری مراقبت های ویژه یک شاخه اختصاصی از رشته پرستاری است که با مشکلات تهدید کننده زندگی که به دنبال اختلال عملکرد چندین اندام و سیستم حیاتی به وجود می آید، و هم چنین اقدام های پیشرفته نجات بخش مانند تکنولوژی های تنفس مکانیکی و بهبود گردش خون داخل و خارج بدن، تکنولوژی های پایش تهاجمی و غیرتهاجمی فرایندهای فیزیولوژیک بدن و ... سروکار دارد. با توجه به گسترش سریع مرزهای دانش و تکنولوژی های پشرفته در امر مراقبت بیمار، لازم است پرستاران شاغل در بخش های مراقبت ویژه همچون CCU، ICU جراحی قلب، ICU جراحی اعصاب و ... دانش و مهارت اختصاصی را کسب کنند و علاوه بر ارائه مراقبت با کیفیت، در راستای انجام پژوهش در جهت ارتقاء فرایندهای مراقبتی گام بردارند.
دانش آموختگان رشته پرستاری مراقبت ویژه، مراقبت های پرستاری با کیفیت و مبتنی بر شواهد(Evidence-Based Nursing Practice) را برای بیماران بدحال که نیازمند به مراقبت های همه جانبه هستند و هم چنین خانواده های آنان ارائه می دهند که منجر به کاهش عوارض بیماری، و مرگ و میر بیماران می شود. این رشته موجبات تقویت مبانی مدیریتی، آموزشی، پژوهشی، اخلاق و رفتار حرفه ای را فراهم می سازد .
چشم انداز رشته: دانش آموختگان رشته کارشناسی ارشد پرستاری مراقبت ویژه، با بهره گیری از دانش روز جهانی و کاربست استانداردهای مراقبت بین المللی موجبات ارتقاء فرایندهای مراقبتی و مدیریتی در بخش های مراقبت ویژه کشور را فراهم آورده و در راستای به حداقل رساندن عوارض بیماری های تهدید کننده زندگی و کاهش مرگ و میر بیماران بدحال، به سطح مراقبتی استاندارد دست خواهند یافت. علاوه بر این از طریق انجام پروژه های پژوهشی مبتنی بر نیازهای منطقه ای، شواهد علمی لازم برای ارتقاء فرایندهای مراقبتی را تامین خواهند کرد، و از این طریق می توانند در جهت تدوین راهنماهای مراقبتی(Guideline) بومی گام بردارند.
رسالت(ماموریت) رشته: با توجه به اسناد بالادستی مانند سند توسعه کشور و دورنما و رسالت دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده پرستاری، ماموریت رشته کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری مراقبت های ویژه عبارت است از تربیت دانش آموختگانی با توانایی های حرفه ای که در کنار اعضای تیم تخصصی مراقبت ویژه(متخصصین مراقبت ویژه، درمانگران تنفسی، متخصصین فیزیوتراپی و تغذیه و ...) امکان دستیابی به اهداف کاهش میزان مرگ و میر و هم چنین پیشگیری و کاهش عوارض بیماری را در بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه(مانند CCU، ICU، دیالیز، اورژانس، سوختگی) فراهم آورند. علاوه بر این با گسترش ساختاری و ارتقاء فرایندها در جهت ارتقاء مراقبت های پرستاری ارائه شده در این بخش ها گام بردارند.
توانمندی های دانش آموختگان رشته:
ارائه ماهرانه مراقبت های ایمن و مبتنی بر شواهد.
انجام و کمک به انجام روش های ارزیابی تهاجمی و غیرتهاجمی برای بیماران بستری در بخش های مراقبت ویژه.
تحلیل و تفسیر داده های حاصل از ارزیابی های اختصاصی تهاجمی و غیرتهاجمی بیماران در بخش های مراقبت ویژه.
پایبندی و رعایت اصول و قواعد اخلاقی و حرفه ای.
پایبندی و رعایت یادگیری مادام العمر و روزآمد نمودن دانش و مهارت های لازم برای ارائه مراقبت های ویژه.
آموزش دیگر افراد دخیل در امر مراقبت از بیمار بستری در بخش مراقبت ویژه.
آموزش بیماران و خانواده های آنان جهت ارائه مراقبت با کیفیت و ایمن.
بهینه نمودن روند ارائه و ارتقاء کیفیت مراقبت های پرستاری در بخش های مراقبت ویژه.
تحلیل سیستم ارائه مراقبت های پرستاری و بهره برداری از راهکارهای مدیریتی برای بهینه سازی عوامل موثر بر کیفیت مراقبت های پرستاری.
تحلیل سیستم ارائه مراقبت های پرستاری و بهره برداری از راهکارهای مدیریتی برای کاهش عوارض جسمی و عاطفی-روانی پرستاران شاغل در بخش های مراقبت ویژه.
طراحی و اجرای طرح های پژوهشی کاربردی جهت ارتقاء فرایندها و خدمات مراقبتی در بخش های مراقبت ویژه.
همکاری با دیگر رشته های دخیل در ارائه مراقبت ویژه جهت اجرای طرح های پژوهشی و تولید دانش اختصاصی و شواهد علمی جهت انتشار در سطح ملی و بین المللی.
سیاست ها و اهداف رشته و گروه پرستاری مراقبت ویژه
هدف کلی رشته: تربیت دانش آموختگانی است که دارای دانش، نگرش و مهارت های لازم در زمینه مراقبت های اختصاصی از بیماران بدحال باشند و علاوه بر آن، واجد فراتوانائی های لازم برای ارائه مراقبت های استاندارد از جمله اخلاق و رفتار حرفه ای، مهارت های ارتباطی، فن اوری اطلاعات، خودآموزی مادام العمر، پژوهش، حل مساله و ... باشند.
در تمامی برنامه های آموزشی رعایت اصول زیر مد نظر است:
عدالت محوری در ارائه خدمات آموزشی
پایبندی به اخلاق گرایی، اصول اخلاقی و اخلاق حرفه ای
پایبندی به اصول اخلاق پژوهشی در اجرای پایان نامه ها
پایبندی به مسئولیت پذیری و پاسخگویی دقیق و درست به دانشجویان
بهره برداری از روش های یاددهی-یادگیری و ارزشیابی نوین در راستای ارتقاء سطح علمی و صلاحیت بالینی دانشجویان
اعتبار بخشی درون گروهی در راستای دستیابی به تعالی گروه
نیازسنجی برگزاری کارگاه ها و دوره های کوتاه مدت آمنوزشی بر اساس نیازسنجی دانشجویان
ارتقاء عملکرد و وضعیت آموزشی و پژوهشی گروه.
اهداف گروه:
آموزش با کیفیت و اثرگذار دروس تخصصی نظری و بالینی رشته پرستاری مراقبت ویژه، به گونه ای که دانش آموختگان در زمان ورود به حیطه عملکرد حرفه ای( بخش های مراقبت ویژه) از دانش نظری و مهارتی مورد نیاز برخوردار باشند.
بهره برداری از روش ها و ابزارهای الکترونیک در راستای ارتقاء اثربخشی برنامه های آموزشی دانشجویان به ویژه آموزش مجازی.
بازنگری و ارتقاء روش های تدریس و ارزشیابی دانشجویان با مشارکت اعضای گروه و نظر سنجی از دانشجویان و دانش آموختگان.
تامین نیروی انسانی توانمند در حوزه مراقبت های ویژه جهت ارائه خدمت در این بخش ها.
تامین و تربیت نیروی متخصص به عنوان عضو هیات علمی در سطح ملی.
ایفای نقش موثر در تولید بدنه دانش اختصاصی پرستاری مراقبت ویژه مبتنی بر شواهد با اجرای طرح های پژوهشی درون گروهی و بین گروهی.
ارتقاء کیفی طرح های پژوهشی و پایان نامه های گروه.
توسعه همکاری های آموزشی و پژوهشی درون گروهی و برون گروهی(بین رشته ای) در جهت ارتقاء جایگاه علمی گروه و هم چنین جایگاه حرفه ای دانش آموختگان رشته پرستاری مراقبت ویژه.
ارتقاء شرایط در جهت تسهیل و تسریع روند اجرای پایان نامه های کارازمایی بالینی و افزایش سطح کمی و کیفی مقالات منتج از پایان نامه ها در نشریات ملی و بین المللی.
توسعه کاربرد نتایج تحقیقات انجام شده در حیطه مراقبت های ویژه در بخش های بالینی
حضور بیشتر در عرصه ملی در قالب اجرای پروژه های پژوهشی مشترک با دانشگاه های تربیت کننده این رشته در سطح کشور.
حضور در عرصه بین المللی در قالب ارائه برنامه های آموزشی تخصصی(دوره های کوتاه مدت، برنامه های آموزش آنلاین).
حضور در عرصه بین المللی در قالب اجرای پروژه های پژوهشی مشترک با دانشگاه های خارج از کشور.
آموزش ضمن خدمت و آموزش مداوم پرستاران بصورت مجازی و حضوری با استفاده از توان اساتید هیئت علمی گروه به ویژه اعضای هیئت علمی مستقر در بالین در راستای تعامل بهتر و بیشتر اعضای هیئت علمی گروه با مراکز آموزشی- درمانی.
همکاری در ارتقاء استاندارهای خدمات پرستاری بالینی در بخش های مراقبت های ویژه.
ایجاد فرصت هایی برای توانمندسازی اعضای هیات علمی گروه.
افزایش میزان پذیرش سالانه دانشجویان.
وظایف گروه با توجه به سیاست ها، اهداف و توانمندی های اعضاء گروه:
برقراری ارتباط منظم علمی و آموزشی با گروه های بالینی مرتبط با مراقبت ویژه(توانمندی گروه: حضور اعضاء هیات علمی با تجارب بالینی در حوزه مراقبت ویژه، ارتباط و همکاری با دیگر رشته های مرتبط با مراقبت ویژه مانند متخصصین ریه، بیهوشی و داخلی؛ در زمینه فعالیت های آموزشی و پژوهشی، ...).
به کارگیری روش های نوین آموزش نظری و عملی مانند شبیه‌سازی (Simulation) و آموزش‌های مجازی(توانمندی گروه: وجود اعضا هیات علمی با گرایش آموزش در پرستاری در مقطع PhD، هم چنین گذراندن دوره های آموزشی مختلف در زمینه روش های تدریس و ارزشیابی نوین در ارائه دروس نظری و بالینی توسط اعضای گروه).
تشویق و ترغیب دانشجویان در جهت کاربردی نمودن پایان‌نامه ها با بهره برداری از متدولوژی های پژوهشی روزآمد(توانمندی گروه: وجود اعضای هیات علمی آشنا با متدولوژی های متنوع تحقیق کمی، کیفی و ترکیبی).
گسترش ارتباط با گروه‌های پرستاری مراقبت ویژه سراسر کشور به منظور بهره گیری از تجارب دیگر دانشکده ها(توانمندی گروه: حضور یکی از اعضای گروه در کارگروه توسعه علوم پرستاری، حضور فعال اعضای گروه در وبینارهای تخصصی مربوطه).